تبیین مبانی فقهی مقاومت در اندیشه آیت الله خامنه ای

چکیده مقاله

یکی از مهمترین وظایف هر نظام سیاسی، ترسیم راهبردهای نظام‌مند و کارآمد برای ترسیم هندسه تعاملات در داخل کشور و مواجهه با واحدهای سیاسی دیگر در عرصه روابط بین‌الملل است. راهبرد گام دوم انقلاب اسلامی بر اساس بیانیه رهبر انقلاب؛ آیت‌الله خامنه‌ای، مقاومت است. بررسی مبانی فقهی مقاومت در جمهوری اسلامی، می‌تواند شیوه تعامل با کشورها، نهادها و سازمانهای بین‌المللی را مشخص نماید. سوال اصلی آن است که مبانی مقاومت مورد نظر آیت‌الله خامنه‌ای در منظومه فقه شیعه چه جایگاهی دارد و آن را با کدامیک از ابواب فقهی می‌توان تبیین نمود؟ مهمترین دستاورد پژوهش حاضر، تبیین مبانی فقهی مقاومت به عنوان مولفه‌ای تعیین کننده در پیشرفت و توسعه سیاسی، اقتصادی جامعه اسلامی و غلبه بر چالش‌های ناشی از قدرت‌طلبی نظام سلطه جهانی است. از این رو، این فرضیه را پیگیری می‌کند که؛ مفهوم مقاومت مورد نظر آیت‌الله خامنه‌ای با ابواب مختلف فقهی مانند جهاد دفاعی، تقیه، امر به معروف، ونظایر آنها قابل تبیین است. این موضوع از حیث عقلی و منطقی نیز مورد پذیرش ادیان و باورهای مختلف است. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی در خلال مباحث و موضوعاتی مانند مقابله با استبداد در داخل کشور و نفی سلطه، استقلال، دستیابی به تمدن نوین اسلامی در حوزه روابط بین الملل، به تشریح فقهی مبانی مقاومت می‌پردازد تا بتواند تبیین معقول و جامعی از آن، فراروی مسلمانان و اندیشمندان جهان اسلام قرار دهد.