فیزیک مدرن به جایگاهی رسیده است که می­ خواهد به بنیادی­ ترین پرسش­های بشر پاسخ دهد. پرسش­هایی که در طول تاریخ ذهن خردورز را به خود مشغول داشته است. پرسش­هایی که تا سه دهه­ی پیش فلسفی پنداشته می­شدند و کمتر کسی گمان می­کرد که به شناخت­شناسی علمی و آزمون­های تجربی گردن بگذارند. توانمندی­های نظری و چیره­دستی­های تجربی فیزیک­دان­ها زمینه را اینک فراهم کرده است تا با جسارت بیشتر در پی یافتن پاسخ پرسش­هایی مانند «همه چیز از کجا آمده اند؟»، اگر آفرینشی وجود داشته است، «روز پیش از آفرینش عالم در کجا بوده است؟» چرا عالم وجود دارد و وجودش در چیست؟ برآیند. این پرسش­ها جسورانه اند. ابزارهای ریاضی و نظری برای یافتن پاسخ­شان پیچیده است و روش­های تجربی برای آزمودنشان گران و زمان­بَر است. با این حال، فیزیک­دان­ها گام­هایی را برداشته اند و به برخی یافته­های شگفت آور رسیده اند. راه دشوار و درازی پیموده شده است. در این سفر، درک ما از فضا و زمان دگرگون شد؛ فضا و زمان مطلق نیوتونی با آموزه­های نسبیت اینشتین جایگزین شد؛ برای دنیای ریزمقیاس کوانتومی قانون­های جدید یافتیم. آنها را به زندگی روزانه پیوند زدیم و روش زیستن بشر را دگرگون کردیم. این راه هنوز در نیمه است و این داستان هنوز شگفتی­های بسیاری در آستین دارد.

افسانه­های باستانی آفرینش با «هیچی» آغاز می­شوند. اندیشمندان یونان باستان «هیچی» را با واژه­ی «خلاء» جایگزین کردند. برای آنان خلاء به معنی نبود ماده بود؛ جایی بود که از هر چیز مادی تهی است. مفهوم خلاء، هستی و ناهستی برای انسان هوشمند همیشه شورانگیز بوده است. در فیزیک مدرن، خلاء دوام آورده است، اما به معنی تهی از همه چیز نیست و سرشت دیگری دارد: خلاء کوانتومی اقیانوس بینهایت گسترده و ژرف انرژی است که رویدادهای شگفت انگیزی می­توانند از آن سر برآورند.

این کتاب ما را از گمانه­ زنی­ های فلسفی اولیه به مرزهای فیزیک مدرن، به عدم قطعیت کوانتومی در آگاهی، به ابعاد بالاتر، به میدان هیگز و آغاز عالم می­برد. می­کوشد نشان دهد که همه­چیز می­تواند از هیچ پدید بیاید و در هیچ ناپدید شود. اگر بتوانیم «هیچی» را بفهمیم، شاید پدیداری همه چیز را بفهمیم.

کتاب نسخه­ی نوشتاری از گفتارهای فرنک کلوس، استاد فیزیک نظری دانشگاه آکسفورد، برای عموم است. او می­کوشد تلاش سه هزار ساله­ی اندیشه­ی بشری در راه فهمیدن خلاء، از افسانه­های باستانی آفرینش تا به­روزترین نظریه­های فیزیک، را با زبانی غیرفنی بازگو کند.

او قانون­های فیزیک را با زبانی ساده، اما با دقتی بی­مانند، همراه با مثال­های آشنا توضیح می­دهد و خواننده را با اندرونه­های آنها آشنا می­کند. او را به اندیشیدن وامی­دارد. به گمان من، خواندن کتاب برای آنان که اندیشیدن را ارج می­گذارند و نیز برای دانشجوهای فیزیک می­تواند سودمند باشد.