بررسی و تحلیل تراوش سد خاکی حشیان شازند

چکیده مقاله

یکی از مهمترین نکات در مراحل مطالعاتی و در طول عملیات اجرایی در ساخت سدهای خاکی، مسئله نشت و تراوش از پی و بدنه سد می باشد که به عنوان معضلی فرا روی طراحان سدها بوده است. لذا ضروری است که با محاسبه دقیق مقدار دبی نشت از بدنه و پی سد و بررسی روشهای کنترل یا کاهش آن، به لحاظ فنی و اقتصادی در راستای جلوگیری از خطرات جانی و مالی پرداخته شود. سد مورد مطالعه در این مقاله سد حشیان واقع در شهرستان شازند، استان مرکزی میباشد. محل احداث سد خاکی حشیان، بالادست روستای حشیان و در "30 و ´3 و °49 طول شرقی و "28 و ´47و °33 عرض شمالی قرار دارد. این سد جهت ذخیره کردن آب در ماههای غیر فصل کشت و نیز مهارآب ناشی ازبارندگیها و سیلاب، و استفاده از آب ذخیره شده در فصل کشت با نظر به توسعه کشاورزی منطقه، توسعه اقتصادی منطقه، ایجاد اشتغال و جلوگیری از مهاجرت ساکنین منطقه احداث خواهد گردید. در این مقاله مدلهای متفاوت با استفاده از نرم افزارهای SEEP/E,SEEP3D از مجموعه نرم افزارهای GEO SLOPE تهیه شده است. در تهیه مدل ها، سعی شده که از اکثر روشهای کنترل و کاهش نشت (ترانشه رسی، پرده آب بند، زهکشها و...) استفاده شود و عوامل فیزیکی و هندسی سد همانند نفوذ پذیری، شیب بالا دست و پایین دست دامنه های سد مورد نظر قرار گرفته شد. نتایج نشان می دهد تحلیل دو بعدی ماهیتا دارای مشکل بوده و جهت تحلیل دقیق نشت باید از مدل سه بعدی بهره گیری شود. همچنین از بررسی نتایج در می یابیم چنانچه محل قرارگیری پرده آب بند در نزدیک پنجه سد انتخاب گردد(نسبت به انتخاب آن در زیر هسته) علاوه بر کنترل دبی نشت، گرادیان هیدرولیکی در محل خروج آب از بدنه کمتر می گردد.